بيت كوين مانند ساير پروژه‌ها كه تيم و افراد مشخصي در پشت آن قرار دارند و برنامه‌هاي آينده پروژه را مشخص مي‌كنند، نيست. زيرا فرد، موسسه يا دولت خاصي پشت آن نيست و توسط جامعه طرفداران آن هدايت مي‌شود. بنابراين اتفاقات آينده آن را مي‌توان در دو گروه جاي داد: يكي در رابطه با قانونگذاري كشورهاي مختلف در مورد آن و درنتيجه ميزان مقبوليت و استفاده افراد مختلف از آن، و ديگري توسعه‌ها و اتفاقاتي كه اكثريت جامعه بيت كوين بر سر انجام آن به توافق مي‌رسند. ETF بيت كوين نيز از برنامه هاي مهم پيش روي بيت كوين است كه در صورت عرضه ي آن، مي توان اتفاقات خوبي را براي اين ارز ديجيتال پيش بيني كرد. در اين مقاله قصد داريم به توضيح و شرح ETF بپردازيم.

عرضه ETF سنتي چيست؟

با توجه به بحث و جدل‌هاي زياد درباره ETF براي ارز ديجيتال ابتدا لازم است كه بدانيم دقيقا ETF چيست و چه كاربردي دارد.

اي‌تياف‌ها اساسا نوعي دارايي براي سرمايه‌گذاري هستند و به عنوان اوراق بهادار دسته‌بندي مي‌شوند. اي‌تي‌اف‌هاي سنتي امروزه در دارايي‌هاي مهمي مانند طلا، نفت و بسياري از كالاهاي كاربردي نسبت به قيمت آن‌ها، خريد و فروش مي‌شوند.

سرمايه‌گذاراني كه داراي اي‌تي‌اف هستند از سود و زيان يك دارايي بدون آنكه واقعا آن را داشته باشند، بهره‌مند مي‌شوند.

به عنوان مثال به جاي خريد، انتقال و نگهداري طلا مي‌توانيد به سادگي يك اي‌تي‌اف بخريد كه با قيمت طلا بالا و پايين مي‌شود. به اين ترتيب شما از سود و زيان طلا بدون اينكه واقعا آن را داشته باشيد بهره‌مند مي‌گرديد.

يك ETF همچنين مي‌تواند به عنوان يك صندوق داراي سهام در نظر گرفته شود و سهام آن نيز خريد و فروش شود. اي‌تي‌اف‌ها معمولا به صورت روزانه و فعالانه معامله مي‌شوند و قيمت آنها در طول روز تغيير مي‌كند.

حد مشخصي براي سرمايه گذاري در ETF‌ها وجود ندارد و نقدينگي آن‌ها به شدت بالاست. براي صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري مشترك (Mutual Fund) معمولا به جاي خريدوفروش از واژه صدور و ابطال استفاده مي‌كنند. به اين ترتيب كه در هنگام خريد، يك واحد براي شما صادر مي‌شود. وقتي شما واحد خود را مي‌فروشيد اين واحد را باطل مي‌كنند. پولي كه براي صدور مي‌پردازيد اندكي بيشتر از هزينه ابطال در همان روز است.

در صندوق‌هاي ETF لازم نيست براي صدور و ابطال به كارگزاري مراجعه كنيد. بلكه در بورس مي‌توانيد يك يا چند واحد سرمايه‌گذاري بخريد.

معافيت مالياتي از مهم‌ترين ويژگي‌هاي ETF است. در هنگام فروش، بر خلاف سهام لازم نيست ماليات پرداخت كنيد و برخلاف سرمايه‌گذاري مشترك هزينه صدور و ابطال نمي‌پردازيد!

عرضه ETF بيت كوين چيست؟

يك بيت كوين صندوقي است كه داخل آن مقدار زيادي بيت كوين قرار دارد و سهام‌هاي آن صندوق براساس خريد بيت كوين بالا و پايين مي‌شوند و سرمايه گذاران مي‌توانند بدون فرايندهاي پيچيده صرافي‌ها و تجارت‌هاي بدون قانون، با استفاده از ETF خريد و فروش خود را انجام دهند.

همچنين با سهام  سرمايه‌گذاران نيازي ندارند تا مستقيما بيت كوين  بخرند و درگير خطرات امنيت و نگهداري آن شوند. از سوي ديگر، ETF بيت كوين به عنوان يك دارايي رسمي قابل به ارث رسيدن در نظر گرفته مي‌شود كه اين مشكل بيت كوين را هم حل مي‌كند.

برخي سرمايه‌گذاران بزرگ به دليل شرايط پيچيده قانون‌گذاري، از سرمايه‌گذاري در اين حوزه امنتاع مي‌كنند.

با راه‌اندازي ، آن‌ها به صورت رسمي و قانوني مالك بيت كوين  خواهند شد كه مشروعيت آن به هيچ عنوان قابل رد كردن نيست.

يكي ديگر از مزاياي مهم ETF بيت كوين قابليت فروش استقراضي از كارگزاران بورس است كه امكان كسب سودهاي فراوان را براي سرمايه‌گذاران به ارمغان مي‌آورد. صندوق‌‌هاي قابل معامله در بورس مي‌توانند زمينه را براي ايجاد اسكناس‌هاي مبتني بر بيت كوين  فراهم نمايند.

عرضه ETF چه تاثيري بر قيمت بيت كوين دارد؟

تقريبا تمام سرمايه گذاران عادي بيت كوين منتظر اعلام تاييد ETF هستند تا دوباره بتوانند شاهد افزايش ارزش روزافزون دارايي‌هاي خود باشند. اين افراد نمودارهاي قيمتي طلا بعد از ETF را به عنوان اثبات به منتقدان نشان مي‌دهند.

پس از عرضه ETF طلا در سال 2000، قيمت اين دارايي كه پيش از اين با سقوط مواجه شده بود در كمتر از چند سال به رشد چند برابري رسيد كه اين اتفاق مي‌تواند براي بيت كوين  هم رخ دهد البته نه 100 درصد.

با معرفي ETF هاي بيت كوين، شانس اضافه شدن سرمايه گذاران بزرگ به بيت كوين به شدت بالا خواهد رفت و اين يعني تزريق ميليون‌ها دلار پول به بازار ارز ديجيتال. سرمايه گذاران نهادي با ETF به صورت رسمي مالك بيت كوين مي‌شوند و ديگر از بابت قانون و مقررات، به ارث رسيدن و همچنين نگهداري امن بيت كوين‌ها نگراني نخواهند داشت.

اما اين يك روي سكه بود. بايد درباره ETF‌هاي بيت كوين روي ديگر سكه را در نظر گرفت كه حتي مي‌تواند باعث ركود قيمت بيت كوين شود.

معايب احتمالي ETF‌هاي بيت كوين

تا زمان اجرا نشدن اين طرح و مشخص نشدن نحوه اجراي آن نمي‌توان به طور قطع از معايب آن سخن گفت.

طرح ETF براي بيت كوين شايد موجب از بين رفتن هدف اصلي اين ارز ديجيتال شود. ساتوشي ناكاموتو خالق اين ارز ديجيتال، شبكه بيت كوين را به منظور جدايي از نهادهاي متمركز و دادن قدرت به مردم ايجاد كرده بود يا حداقل مدعي آن شده بود.

آندرس آنتونوپولوس كه يكي از افراد سرشناس و فعال در حوزه ارز ديجيتال است، عقيده دارد كه اگر بيت كوين جزئي از اين بازار شود، ايده اصلي و دليل به وجود آمدن آن فراموش شده و تنها قيمت آن مورد توجه قرار مي‌گيرد.

شايد بگوييد كه براي من هم فقط قيمت مهم است اما اگر هدف اصلي بيت كوين از بين برود، طرفدارانش را از دست خواهد داد و همين موضوع به احتمال فراوان موجب نابودي قيمت هم خواهد شد.

آقاي آنتونوپولوس بر اين باور است كه پيشنهاد صندوق مورد معامله بيت كوين در بازار بورس ايده‌اي هولناك است. چراكه اين صندوق متولي و صاحب سرمايه تمام بيت كوينها خواهد بود. صاحبان سهام هر كدام بخشي از اين صندوق را در اختيار خواهند داشت، اما به‌طور واضح مالك واقعي بيت كوين‌هايي كه بر روي آن سرمايه‌گذاري كرده‌اند نخواهند بود. در واقع كسي صاحب بيت كوين هايش است كه كليد خصوصي آن را داشته باشد و هركسي اين كليدها را در اختيار داشته باشد، صاحب بيت كوين و مالك آن است.

او معتقد است كه صندوق ETF براي بيت كوين مي‌تواند مكانيزم‌هاي اساسي آن را تغيير داده و قابليت «رأي دادن» در شبكه را به‌عنوان يك دارنده بيت كوين از سرمايه‌گذاران بگيرد. با اينكه هر صندوق ETF مشتريان و سرمايه‌گذاران زيادي خواهد داشت اما اين مدير صندوق خواهد بود كه تصميمات اساسي را مثلاً درباره كوين‌هايفورك شده خواهد گرفت.

مشكل ديگري كه وجود دارد، متمركز شدن است. مدير صندوق كليد اين دارايي‌ها را در اختيار خواهد داشت و دفتر كار متمركزي براي صندوق به وجود خواهد آمد كه مديريت آن به‌صورت غيرمستقيم بر آن تاثيرگذار است. با اينكه آقاي آنتونوپولوس اطمينان دارد كه اين پايان بيت كوين نيست، اما آن را عاملي براي دست‌كاري قيمت‌ها و مذاكرات پشت پرده كه مكانيزم بيت كوين را در آينده تغيير مي‌دهند، مي‌داند.

نظر ديگري كه آقاي آنتونوپولوس دارد اين است كهفورك جديدي از بيت كوين اجتناب ناپذير خواهد بود و اگر صندوق‌هاي ETF بر بيت كوين حاكم شوند، در اينصورت با همكاري همديگر مي‌توانند بر فورك جديد ارائه شده تسلط كامل يابند و يك نسخه شركتي از بيت كوين  (Corpocoin) بسازند.

چيزي كه او درباره آن نگران است، شنيده نشدن صداي دوست‌داران واقعي بيت كوين خواهد بود. او همچنين درباره بدتر شدن امنيت و حريم خصوصي در بلاكچين بيت كوين  مثال‌هايي مي‌زند. براي مثال اگر توسعه‌دهندگان راهي براي اينكه حريم خصوصي در اين بلاك چين بيشتر رعايت شود پيدا كنند، مديران صندوق‌ها و ديگر حاميان مالي ETF از اينكه اين نسخه بهبوديافته عملي نخواهد شد اطمينان خواهند يافت تا خاطر دوستانشان را در دولت آزرده نسازند.

آقاي آنتونوپولوس با اين حرف صحبت خود را به اتمام رساند كه درباره فريب خوردگاني كه از ETF بيت كوين حمايت مي‌كنند، نگران است. چرا كه آن‌ها كليد بيت‌ كوين‌هايشان را در اختيار نخواهند داشت و در صورتي كه اختلافي بين سرمايه‌داران اصلي و بقيه به وجود آيد، مديران صندوق‌ها پشت سرمايه‌داران اصلي خواهند ايستاد و بقيه را تنها خواهند گذاشت.
چرا پذيرش ETF لزوما باعث افزايش قيمت شديد نخواهد شد؟

پذيرش ETF به احتمال فراوان موجب افزايشقيمت بيت كوين و ساير ارزهاي ديجيتال خواهد شد زيرا حداقل از نظر رواني و احساسي باعث افزايش تقاضا مي‌شود اما 20 درصد يا 1000 درصد بودن اين افزايش قيمت را نمي‌توان به سادگي حدس زد.

پذيرش ETF راه را براي سرمايه گذاري سرمايه داران بزرگ باز خواهد كرد اما آيا آن‌ها وارد اين سرمايه گذاري خواهند شد؟

از نظر تئوري يك صندوق ETF‌ مي‌تواند حاوي 20 ميليون حشره مرده باشد. آيا سرمايه گذاري در حشرات مرده كه ارزشي ندارند سرمايه گذاري خواهد كرد؟ يا آيا صندوق‌هاي ETF براي حشرات مرده گسترش خواهند يافت؟

برايبيت كوين  هم همين امر صدق مي‌كند. راه براي سرمايه‌گذاران بزرگ باز مي‌شود اما آيا آن‌ها قطعا پول‌هاي عزيز خودشان را به سرمايه گذاري در بيت كوين اختصاص خواهند داد؟ يا آيا به جز يك يا دو صندوق كوچك، صندوق‌هاي ديگري پس از آن راه‌اندازي مي‌شود؟

اگر بيت كوين  كاربردي نباشد و آينده اي نتوان برايش متصور بود مانند همان مگس‌هاي مرده نمي‌تواند بزرگان را مجاب به سرمايه گذاري در اين بازار كرد.

در مورد ETF طلا كه باعث افزايش قيمت شديد اين دارايي شد، تفاوت وجود دارد. اين فلز گران بها در صنايع الكتريكي و جواهرسازي بسيار كاربردي است و سرمايه‌گذاران در آن زمان نگراني زيادي درباره آينده آن نداشتند.

شايد باور كردنش سخت باشد اما درباره ETF بيت كوين حتي مي‌توانيم احتمال سقوط قيمت اين ارز ديجيتال در بلند مدت را هم بدهيم. يكي از سناريوهاي سقوط احتمالي اين است كه البته احتمال بسيار كمي دارد:

پس از ETF، هدف و آرمان‌هاي بيت كوين  تا حد زيادي به خطر مي‌افتد و اعتماد مردم به اين ارز ديجيتال تضعيف مي‌شود. ارزهاي ديجيتال جايگزين رخ نمايي مي‌كنند. از طرف ديگر تراكنش‌هاي بيت كوين هنوز بسيار كند و پر هزينه هستند و كاربردپذيري براي آن اتفاق نيفتاده است. افزايش فروش ETF‌هاي بيت كوين و سقوط قيمت كه در نتيجه بي اعتمادي طولاني مدت را در پي دارد.

هر چند كه اين يك سناريو كلي و با احتمال بسيار پايين بود، اما شرط عقل اين است كه براي سرمايه گذاري، تمام سناريوهاي محتمل، در نظر گرفته شود. نكته كلي اينجاست كه قيمت بيت كوين  پس از ETF به احتمال فراوان افزايش خواهد يافت اما اين افزايش مي‌تواند ناچيز باشد يا در بلند مدت حتي باعث سقوط شود زيرا ETF‌ مي‌تواند هدف بيت كوين را زير سوال ببرد. كاربرد پذيري بيت كوين هم در اين ميان قطعا موثر است، زيرا ارز ديجيتالي كه نتواند كاربرد داشته باشد، بي ارزش خواهد بود.

چه زماني ETF بيت كوين پذيرفته مي‌شود؟

هيچ‌كس واقعا نمي‌داند. تنها چيزي كه مي‌دانيم يك مشت احتمالات است اما به نظر مي‌رسد به پذيرش آن نزديك هستيم.

از سال 2013 تا اواسط 2018 طرح‌هاي مختلف اي‌تي‌اف به كميسيون بورس ايالات متحده (SEC) ارسال شد كه بلافاصله با نظر مخالف اين سازمان تنظيم كننده روبرو شدند. اولين بار در سال 2013 طرح ETF توسط برادران ثروتمند وينكلواس ارائه شد كه همان موقع به دليل عدم وجود زيرساخت‌هاي مناسب توسط SEC رد شد.

سپس شركت مديريت دارايي VanEck  پيشنهاد خود را ارائه كرد كه بازهم به دليل عدم وجود قراردادهاي آتي بيت كوين و ساختار نامنظم صرافي‌ها در ژانويه 2017 رد شد.

برادران وينكلواس بازهم براي ETF بيت كوين اقدام كردند كه اين دو درخواست هم به ترتيب در مارس 2017 و جولاي 2018 از طرف كميسيون بورس و اوراق بهادار آمريكا رد شده‌اند.

چهارمين طرح مهم و اساسي اين بار با اصلاحات فراوان در ژوئن 2018 ارائه شد.شركت VanEck كه قبلا يك طرح اي‌تي‌اف ناموفق ارائه كرده بود، با شركت خدمات مالي SolidX اعلام همكاري كرد و طرح ديگري كه مدعي بود كاملا تضمين شده است، ارائه داد. با گذشت ماه‌ها از ارائه اين طرح، كميسيون بورس هنوز نتوانسته دليلي براي رد كردن آن پيدا كند و زمان تصميم‌گيري نهايي درباره آن را عقب و عقب‌تر مي‌اندازد. ابتدا گفته شد كه تصميم نهايي در آگوست اعلام خواهد شد و سپس دوباره تا پايان سپتامبر به تعويق افتاد.

اين صندوق به شاخص MVIS متعلق به شركت VanEck مرتبط است كه قيمت آني و واقعي بيت كوين  را بر اساس درخواست‌هاي خريد و فروش برگرفته از بازارهاي فرابورس ارز ديجيتال واقع در آمريكا محاسبه مي‌كند. شركت SolidX هم به عنوان حامي و اسپانسر اين پروژه فعاليت خواهد كرد. انتظار مي‌رود كه صندوق مذكور در بورس اوراق بهادار شيكاگو راه‌اندازي شود.

برخلاف طرح اي‌تي‌اف برادران وينكلواس و همچنين اي‌تي‌اف‌هاي ديگري كه توسط SEC رد شده بودند، طرح دو شركت VanEck وSolidx بر روي بيمه تاكيد بسياري دارد. از آنجايي كه شركت‌ها بيت كوين  را خريداري و ذخيره مي‌كنند از سرقت اوراق و متضرر شدن جلوگيري مي‌شود. هر سهم قرارداد تراست اين دو شركت با قيمت قابل توجه 200 هزار دلار عرضه خواهد شد. دانيل اچ گلنسي (Daniel H. Gallancy)، مديرعامل SolidX پيش از اين در شبكه‎‏ي تلويزيوني CNBC اعلام كرده بود قيمت اين ارز به علت جذب سرمايه‌گذاران بزرگ به جاي خرده‌فروشان، بالا در نظر گرفته شده است.

كميسيون بورس و اوراق بهادار ايالات‌متحده آمريكا (SEC) بار ديگر در نامه‌اي رسمي اعلام كرد كه بيت كوين  جزو اوراق بهادار به حساب نمي‌آيد و در اين دسته‎‌بندي جاي نمي‌گيرد.

به گزارش «كوين تلگراف»، اين نامه اول اكتبر (9 مهر) در پاسخ به درخواست ثبت شركت Cipher Technologies Bitcoin Fund منتشر شد. «سايفر تكنولوژيز» درخواست ثبت شركتي در حوزه سرمايه‌گذاري بر مبناي قانون 1940 شركت‌هاي سرمايه‌گذاري را داشت و در نامه درخواست خود، از بيت كوين به‌عنوان اوراق بهادار ياد كرده بود.

كميسيون بورس و اوراق بهادار ضمن اعلام اين مسئله كه بيت كوين در دسته بندي اوراق بهادار جاي نمي‌گيرد، دلايل ديگري را نيز براي رد درخواست سيفر مطرح كرد.

هيئت كميسيون بورس و اوراق بهادار با بيان اين مسئله كه دلايل مطرح شده توسط سيفر بر اساس «تست هاوي» (Howey Test) و چارچوب‌هاي لازم در خصوص دارايي‌هاي ديجيتال كه ماه آوريل (ارديبهشت) منتشر شد قابل تاييد نيست، افزود:

علاوه بر مسائل ديگر، بر اين باوريم كه خريداران فعلي بيت كوين ، به نسبت خريداران ديگر ابزارهاي سرمايه‌گذاري، اقدامات ضروري مديريتي و كارآفرينانه‌اي براي كسب سود انجام نمي‌دهند. از همين رو، به دليل اينكه سيفر قصد دارد تا اساسا تمام دارايي‌هايش را با ساختار فعلي در بيت كوين  سرمايه‌گذاري كند، تحت تعريف «شركت سرمايه‌گذاري» كه در قانون «لايحه شركت سرمايه‌گذاري» آمده است جاي نمي‌گيرد و به اشتباه اقدام به پر كردن فرم درخواست N-2 نموده است.

در بخش ديگري از نامه، كميسيون بورس و اوراق بهادار ذكر مي‌كند:

اگر بيت كوين اوراق بهادار باشد، آنگاه مشكلات اساسي ديگري ايجاد مي‌شود. به‌ عبارت‌ ديگر، بيت كوين  اوراق بهاداري ثبت نشده و عرضه‌شده به صورت عمومي خواهد بود. به‌علاوه قرار دادن بيت كوين در دسته بندي اوراق بهادار، مي‌تواند باعث شود تا اعتبار مالي ارائه شده، به شكل يك متعهد اوراق بهادار بيت كوين به حساب بيايد.

كميسيون بورس و اوراق بهادار همچنين اظهار كرده سيفر ملزومات قانوني و استانداردهاي حمايتي را رعايت نكرده است. در بخش پاياني نامه آمده است:

هيئت در حال حاضر بررسي‌هاي بيشتري را در خصوص سيفر انجام نخواهد داد.